Το μάθημα αποσκοπεί στην εξοικείωση του φοιτητή με βασικές έννοιες και “εργαλεία” διαχείρισης του περιβάλλοντος και των φυσικών πόρων από τις φυσικές και κοινωνικοοικονομικές επιστήμες (όπως η πολυκριτηριακή ανάλυση, η ανάλυση κόστους – αποτελεσματικότητας και κόστους – οφέλους, η διαχείριση κινδύνου, η Ανάλυση Εμπλεκομένων Μερών, κ.ά.). Πρωταρχικός στόχος του μαθήματος είναι να αποκτήσει ο φοιτητής μια διεπιστημονική προσέγγιση στην αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών και κοινωνικών ζητημάτων που εγείρονται από την αξιοποίηση των ΟΠΥ και να συμβάλλει έτσι στη λήψη βέλτιστων αποφάσεων αναφορικά με τη χρήση, διαχείριση, διατήρηση και προστασία του περιβάλλοντος και των εξαντλήσιμων και ανανεώσιμων φυσικών πόρων.
Περιγραφή
- Περιβάλλον, φυσικοί πόροι, οικονομία και κοινωνία: η οικονομική θεώρηση του περιβάλλοντος υπό το πρίσμα των νεοκλασικών οικονομικών, θεωρία εξωτερικοτήτων, δικαιώματα ιδιοκτησίας.
- Κανονιστικά και οικονομικά μέσα επιβολής περιβαλλοντικών πολιτικών: άριστο επίπεδο ρύπανσης, διοικητικές ρυθμίσεις αναφορικά με την ποσότητα και ποιότητα των εκπεμπόμενων ρύπων, οικονομικά μέσα περιβαλλοντικής πολιτικής: δασμοί, φόροι, επιδοτήσεις, αγορά δικαιωμάτων ρύπανσης, κ.λπ.
- Άριστη χρήση ανανεώσιμων και εξαντλήσιμων πόρων: βασική ανάλυση άριστης χρήσης μη-ανανεώσιμων φυσικών πόρων (κανόνας του Hotelling), γενικό μοντέλο εκμετάλλευσης ενός ανανεώσιμου πόρου
- Οικονομική αποτίμηση αγαθών και υπηρεσιών του περιβάλλοντος: αξίες χρήσης και μη-χρήσης, μέθοδοι άμεσης οικονομικής αποτίμησης, μέθοδοι έμμεσης αποτίμησης, παραδείγματα εφαρμογών.
- Λήψη απόφασης με μονοκριτηριακές μεθόδους: Βασικές αρχές, Ορισμοί, Πλεονεκτήματα-Μειονεκτήματα, Αριστοποίηση κατά Pareto, Ανάλυση Κόστους – Οφέλους, Κριτήριο Hicks-Kaldor, Ανάλυση Κόστους – Αποτελεσματικότητας.
- Λήψη απόφασης με πολυκριτηριακές μεθόδους: Βασικές αρχές, Εφαρμογές των Πολυκριτηριακών Μεθόδων, Εκτίμηση των Συντελεστών Βαρύτητας, Πολυκριτηριακές Μέθοδοι Ανάλυσης, Μέθοδος της Βαρύνουσας Άθροισης (weighted summation), Μέθοδος Αναλυτικής Ιεράρχισης (Analytic Hierarchy Process).
- Συμμετοχική λήψη αποφάσεων: τεχνικές και χαρτογράφησης Εμπλεκομένων Μερών (Stakeholder Analysis), χρήση επικοινωνιακών εργαλείων και μεθόδων, χρήση οικονομικών εργαλείων (π.χ. “low bid” και “high bid” auctions).
- Ανάλυση Επικινδυνότητας: Βασικές αρχές, Ημι-ποσοτικές και Ποσοτικές Μέθοδοι Ανάλυσης Επικινδυνότητας, Κατασκευή Μοντέλου Ανάλυσης Επικινδυνότητας, Διαχείριση ασαφών δεδομένων (Fuzzy Data), Χρήση στοχαστικής ανάλυσης με προσομοίωση Monte Carlo.
Σύνδεσμος στο Helios: https://helios.ntua.gr/course/view.php?id=2105
