Το μάθημα παρουσιάζει θεωρητικές και πρακτικές προσεγγίσεις που αφορούν στα οικονομικά των ορυκτών πρώτων υλών (μεταλλεύματα, βιομηχανικά ορυκτά, ενεργειακά ορυκτά). Η έμφαση δίνεται στην ανάλυση της αγοράς των ορυκτών πρώτων υλών (ΟΠΥ), στους παράγοντες που επιδρούν στην προσφορά και στη ζήτηση αυτών, στην εμπορία και διαμόρφωση των τιμών (χρηματιστήρια, προθεσμιακές αγορές, αποκεντρωμένες αγορές, κ.λπ.), στην επίδραση της υποκατάστασης και ανακύκλωσης μετάλλων, κλπ. Επίσης, εξετάζονται θέματα που αφορούν στις στρεβλώσεις της αγοράς των ΟΠΥ (μονοπώλια, ολιγοπώλια, καρτέλ, κλπ.), στη φορολόγηση των μεταλλευτικών επιχειρήσεων, στις άμεσες, έμμεσες και συνεπαγόμενες επιδράσεις της μεταλλευτικής δραστηριότητας στην εθνική οικονομία, στην άριστη χρήση των μη ανανεώσιμων πόρων, κ.ά. Τέλος, σημαντικό μέρος του μαθήματος αφορά στην ανάλυση και πρόβλεψη της ζήτησης και της τιμής μετάλλων, ενεργειακών προϊόντων, κ.λπ., με χρήση μοντέλων χρονοσειρών και διαστρωματικών δεδομένων με χρονοσειρές.
Περιγραφή
Το μάθημα περιλαμβάνει τις ακόλουθες διδακτικές ενότητες:
- Εισαγωγή στην Οικονομική των ΟΠΥ. Συμβολή μεταλλευτικής βιομηχανίας: άμεσα, έμμεσα και συνεπαγόμενα οφέλη. Πολλαπλασιαστές εκροής, εισοδήματος και απασχόλησης.
- Ανάλυση αγορών ορυκτών πρώτων υλών υπό το πρίσμα της νεοκλασικής θεωρίας των τιμών. Ζήτηση και Προσφορά ΟΠΥ. Καμπύλες ζήτησης και προσφοράς. Ανταγωνιστική αγορά, μονοπώλια και ολιγοπώλια. Σημείο ισορροπίας αγορών πλήρους και ατελούς ανταγωνισμού. Ελαστικότητες προσφοράς και ζήτησης.
- Δασμοί, φόροι, επιδοτήσεις, ποσοστώσεις. Φορολόγηση μεταλλευτικών επιχειρήσεων. Πρόσοδος κατά Ρικάρντο. Πρόσοδος στενότητας.
- Τιμές ΟΠΥ: κύκλοι, επίδραση παραγόντων σε προσφορά και ζήτηση, κλπ. Σταθερές και τρέχουσες τιμές. Αποπληθωρισμός τιμών.
- Ανάλυση χρονοσειρών δεδομένων με εφαρμογή στην πρόβλεψη της ζήτησης και της εξέλιξης των τιμών ΟΠΥ. Βασικά χαρακτηριστικά χρονοσειρών. Γραμμικές στοχαστικές διαδικασίες: αυτοπαλινδρομούμενη (AR), κινούμενου μέσου (MA), μικτή (ARMA). Μοντέλα χρονοσειρών σε στάσιμες και μη-στάσιμες χρονοσειρές. Πρόβλεψη χρονοσειρών. Ανάλυση διαστρωματικών δεδομένων με χρονοσειρές.
Σύνδεσμος στο Helios: https://helios.ntua.gr/course/view.php?id=2067
